Tháng Tư trảy hội chùa Dâu

Tháng Tư trảy hội chùa Dâu

“Dù ai đi đâu về đâu/Hễ trông thấy tháp chùa Dâu thì về/Dù ai buôn bán trăm nghề/ Tháng Tư ngày Tám thì về hội Dâu”. Hàng năm, ngày 8-4 âm lịch được xem là ngày sinh của Phật tổ Thích Ca Mâu Ni (Ấn Độ) cũng là ngày sinh của Phật Tứ Pháp (Việt Nam), nhân dân 3 xã Thanh Khương, Hà Mãn, Trí Quả (Thuận Thành) lại tưng bừng mở hội chùa Dâu.

Chùa Dâu trong ngày hội.

 

 

Di tích Quốc gia đặc biệt chùa Dâu

Nhiều tài liệu xác nhận chùa Dâu (Thanh Khương, Thuận Thành) được xây dựng từ thế kỷ II. Đến đầu thế kỷ XIV, chùa Dâu được xây dựng quy mô hàng trăm gian với nhiều công trình chùa, tháp, cầu qua sông Dâu mà dân gian vẫn truyền là: “chùa trăm gian, tháp chín tầng, cầu chín nhịp” do Trạng nguyên thời Trần Mạc Đĩnh Chi đứng ra hưng công mở rộng. Đến thời Lê-Nguyễn, chùa Dâu được tu sửa nhiều lần, kiến trúc còn lại như ngày nay cơ bản là của thời Lê-Nguyễn (thuộc thế kỷ XVIII-XIX). Tuy nhiên, vẫn còn những dấu tích kiến trúc thuộc thời Trần như bệ đa hoa sen đặt sau tượng Pháp Vân, phần chạm khắc ở vì nóc tòa thượng điện.

Năm 2014, chùa Dâu được Nhà nước xếp hạng là di tích Quốc gia đặc biệt. Kiến trúc chùa hiện nay theo kiểu “nội công ngoại quốc”, giữa là ba tòa: Tiền đường, Thiêu hương, Thượng điện và hai bên là hai dãy hành lang, phía trước dãy nhà ngang 9 gian, giữa sân là tháp Hòa Phong cao tam tầng. Ngoài ra còn nhiều công trình khác như nhà Tổ, nhà Tăng... Tất cả công trình đều được xây gạch, lợp ngói, khung gỗ lim, kết cấu đơn giản.

Trung tâm thờ tự ở chùa Dâu đặt trong tòa Thượng điện với tượng Pháp Vân và tượng Thạch Quang đặt ở chính giữa. Trong chùa có nhiều di tích và tượng quý như: Tượng kim đồng ngọc nữ, tượng La Hán, nhiều hiện vật có giá trị như tay ngai, bệ tòa sen, chuông khánh, bia đá, sắc phong của các triều vua phong kiến Việt Nam, bản khắc gỗ “Cổ châu Pháp Vân Phật bản hạnh”…

Nằm trong quần thể khu di tích Luy Lâu với những dấu tích vật chất, khảo cổ học vô cùng phong phú, chùa Dâu gắn với huyền tích Phật mẫu Man Nương và Tứ Pháp (Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lôi, Pháp Điện) là biểu hiện sinh động, kết hợp nhuần nhuyễn giữa tín ngưỡng dân gian của người Việt với Phật giáo khi mới du nhập vào nước ta. Qua suốt tiến trình lịch sử Phật giáo Việt Nam, chùa Dâu và hệ thống các chùa thờ Tứ Pháp luôn giữ vai trò là chứng tích tổ đình Phật giáo Việt Nam và còn là thiền viện lớn - nơi nghiên cứu phật pháp, đào tạo tăng sĩ, lưu giữ các bản kinh phật và là quê hương của nhiều bậc cao tăng nổi tiếng.

Độc đáo lễ hội rước Phật Tứ Pháp

Lễ hội chùa Dâu được coi là lễ hội cổ nhất còn tồn tại đến ngày nay với ý nghĩa cầu cho mưa thuận gió hòa - một ước vọng ngàn đời của cư dân nông nghiệp. Sử sách ghi chép, các vua chúa thường về đây dự hội, lễ Phật, cầu đảo, thậm chí tượng Pháp Vân nhiều lần được rước về kinh đô Thăng Long để cầu đảo.

Người dân vùng Dâu kể rằng, lễ rước trong hội chùa Dâu rất đặc biệt, mang nhiều nét đẹp văn hóa tiêu biểu, độc đáo. Ngày chính hội, các làng thuộc Tổng Dâu xưa, nay thuộc 3 xã Thanh Khương, Hà Mãn, Trí Quả tổ chức rước các tượng Pháp Vân (bà Dâu), Pháp Vũ (bà Đậu), Pháp Lôi (bà Tướng), Pháp Điện (bà Dàn) từ các chùa làng về “công đồng” hội ngộ tại chùa Dâu. Đám rước gồm ngựa thờ, cờ quạt, tàn lọng, trống chiêng… Điều đặc sắc, ấn tượng nhất là khi tới chùa Dâu thì diễn ra trò “mẹ đuổi con”. Kiệu bà Dâu, bà Đậu, bà Tướng, bà Dàn, được rước chạy ba vòng rồi trở về chỗ cũ. Kiệu Man Nương tức “Kiệu mẹ” được rước vào trong chùa Dâu. Tiếp đến là trò cướp nước với sự tham gia của hai kiệu Pháp Vũ và Pháp Lôi. Khi có hiệu lệnh, kiệu hai bà được rước chạy ra Tam quan, kiệu nào đến trước thì lấy được nước, thắng cuộc. Thường kiệu Pháp Vũ đến trước và người dân quan niệm năm đó sẽ được mùa. Ngược lại, nếu kiệu Pháp Lôi đến trước thì năm đó ruộng đồng lắm sâu nhiều đỉa, làm ăn vất vả, trắc trở. Bởi vậy nên dân gian còn truyền câu ca “Ngày Tám tháng Tư không mưa/Bỏ cả cầy bừa mà vứt lúa đi/Ngày Tám tháng Tư có mưa/Mẹ con đi sớm về trưa ngại gì”.

Cùng với trò cướp nước còn có múa gậy “Bạc trượng” và “Hồng côn” để dẹp hội. Theo dân gian, múa gậy không chỉ để dẹp đám mà còn tái diễn sự tích cây gậy thần kỳ. Giếng cổ trong chùa là dấu vết Man Nương cắm gậy xuống đất làm ra nước cứu sống sinh linh. Ngoài ra, còn nghi thức rước Tứ Pháp đi “tuần nhiễu” ban đêm một vòng khép kín từ Đông sang Tây để mô tả chu kỳ quả đất xoay tròn, tạo ra năm tháng, bốn mùa. Trước khi giã hội còn rước kiệu Thạch Quang và Tứ pháp về chùa Mãn Xá để bái tổ sau đó diễn trò vái chị, vái em. Ý nghĩa của nghi lễ trong đám rước không chỉ là tình mẹ-con, chị-em biểu hiện đức độ truyền thống mà còn được hiểu là sự giao hoà thiên nhiên, thời tiết.

Khoảng hơn 20 năm trở lại đây, hội chùa Dâu không tổ chức lễ rước quy mô như xưa nhưng nhân dân địa phương vẫn duy trì mở hội theo phong tục truyền thống với phần lễ trang nghiêm, phần hội sôi nổi, phong phú các hoạt động biểu diễn văn nghệ, thi đấu thể thao như: Thi tổ tôm điếm, hát Quan họ trên thuyền rồng, múa rối nước, hát văn, thi đấu cờ tướng, thả chim bồ câu bay… Năm nay, với chủ trương tổ chức lễ hội trang nghiêm, tiết kiệm, không phô trương theo đúng tinh thần xây dựng nếp sống văn minh, huyện Thuận Thành đã chỉ đạo các ngành, đơn vị, địa phương chú trọng công tác tuyên truyền về ý nghĩa, giá trị di tích và lễ hội, đồng thời bảo đảm các phương án giữ gìn an ninh trật tự, phân luồng giao thông; chú ý công tác y tế, vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường không gian lễ hội… nhằm tạo điều kiện thuận lợi, an toàn cho các tín đồ tăng ni, phật tử, du khách đến hành lễ, dâng hương và trảy hội chùa Dâu năm 2016.

Bài, ảnh: V.Thanh

Làm thế nào để phòng tránh sét khi ở ngoài trời

Làm thế nào để phòng tránh sét khi ở ngoài trời

Thứ Hai, 30/05/2016 15:31:00

Nếu đang ở ngoài trời khi có giông sét, mọi người cần đứng xa các vật cao, ra khỏi những nơi chứa nước và không đứng thành nhóm gần nhau. 

Ngày 28/5, trận mưa lớn kèm giông sét khiến một nông dân tử vong, 6 người khác ở Thừa Thiên - Huế bị thương. Sự việc xảy ra lúc họ đang làm đồng. Trước đó sáng 22/4, một công nhân làm việc tại khu công nghiệp Nội Bài bất ngờ bị sét đánh tử vong khi đang trên đường đi làm về. Cách đó vài ngày, một người ở huyện Đô Lương (Nghệ An) bị sét đánh trúng, tử vong.
Hàng năm miền Bắc và Trung Bộ có hai giai đoạn chuyển mùa từ lạnh sang nóng (tháng 4-5) và từ nóng sang lạnh (tháng 8-9), là thời kỳ sét xuất hiện nhiều nhất. Trong đó, các chuyên gia cảnh báo, sét đánh thẳng nguy hiểm nhất, cứ 10 người bị sét đánh thẳng thì 8 người chết. Khi sét đánh xuống cây thì một tia sét có thể giết vài người xung quanh.

Xe máy và chiếc bạt trú mưa của nhóm 6 người ở phường An Hòa (TP Huế) bị hư hỏng do sét đánh. Ảnh: Đắc Đức.

Tiến sĩ Nguyễn Xuân Anh, Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu (Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam) cho biết, giông sét là hiện tượng phóng điện giữa đám mây giông tích điện xuống mặt đất, còn phóng điện giữa các đám mây với nhau hoặc phóng điện vào trong không khí chỉ gây ra sấm, chớp bình thường. Sét là hiện tượng ngẫu nhiên nên không có vị trí an toàn tuyệt đối, nhưng việc chủ động phòng tránh có thể làm giảm thương vong.
"Khi trời sắp giông mọi người tốt nhất nên về nhà, chỗ an toàn để tránh sét là tòa nhà hay công sở có lắp thiết bị chống sét", tiến sĩ Xuân Anh nói.
Tránh sét trong nhà
Tiến sĩ Anh cho biết, khi con người đang ở trong nhà thì nên đứng xa cửa sổ, cửa ra vào, các đồ dùng điện, tránh các chỗ ẩm ướt như buồng tắm, bể nước, vòi nước, không nên dùng điện thoại trừ trường hợp rất cần thiết. Người dân cũng nên rút phích cắm các thiết bị điện trước lúc có giông.
Đặc biệt, người dân nên tránh xa các đường dây điện thoại, dây điện và vật dùng điện ít nhất một mét. Vô tuyến nối với dây ăng ten để ngoài trời rất cần rút ra khi trời có giông.
Tránh sét ngoài trời
Nếu người dân không kịp tìm nơi trú ẩn an toàn khi có giông sét thì tuyệt đối không dùng cây cối làm chỗ trú mưa, tránh các khu vực cao hơn xung quanh, tránh xa vật dụng kim loại như xe đạp, xe máy, hàng rào sắt. Mọi người nên tìm chỗ khô ráo, đứng ở vị trí càng thấp càng tốt, tay ôm cổ, nhón chân và không nằm xuống đất, làm sao để phần tiếp xúc của người với mặt đất là ít nhất.
Ở những nơi chứa nước như biển, ao, hồ, mương, mọi người không nên đến gần. Nếu ở trong rừng thì nên tìm cây thấp và chỗ thưa để tránh.
"Trong bản hướng dẫn về phòng tránh sét đã nêu rõ khi đang ở ngoài trời thì không đứng thành nhóm, vì sét đánh xuống dễ gây tai nạn thảm khốc. Nếu ai đó cảm thấy tóc bị dựng lên thì có nghĩa người đó có thể bị sét đánh bất cứ lúc nào. Lúc đó lập tức ngồi xuống, lấy tay che tai, tuyệt đối không nằm xuống hay đặt tay lên đất", tiến sĩ Anh nhấn mạnh.
Đối với các vật có bề mặt kim loại như xe buýt, tàu hoả, ôtô..., nếu không thò người ra ngoài, không chạm đến vỏ bọc thì ở những chỗ này an toàn. Ngược lại đối với các ôtô, tàu thủy để hở hay không có vỏ bọc kim loại thì lại nguy hiểm.
Việt Nam nằm ở tâm giông châu Á, là một trong ba tâm giông trên thế giới có hoạt động giông sét mạnh. Số ngày giông trung bình ở Việt Nam khoảng 100 ngày/năm và số giờ giông trung bình là 250 giờ/năm. Trong một năm, Việt Nam có thể có tới 2 triệu cú sét đánh xuống đất. Một số địa phương giông sét xuất hiện nhiều như xã Cổ Dũng (Hải Dương), huyện Đông Anh (Hà Nội), Thăng Bình (Quảng Nam), đồng bằng sông Cửu Long...

Theo VNE

Hướng dẫn chi tiết cách làm vườn treo rau sạch thông minh

An Sơn Thứ Tư, ngày 11/05/2016 06:30 AM (GMT+7)

Sự kiện: 1001 bí quyết tự trồng rau quả tại nhà

(Dân Việt) Dân Việt xin gửi đến bạn đọc chi tiết cách làm vườn treo rau sạch thông minh dành cho nhà chật do “cha đẻ” của mô hình này là TS Nguyễn Văn Quy (giảng viên Trường Đại học Nông lâm Huế) hướng dẫn.

   

• Mê mẩn vườn treo rau sạch thông minh dành cho nhà chật

• Muôn kiểu trồng rau “không đụng hàng” của dân thành phố

• Xã toàn đá trồng rau siêu sạch, siêu hút khách

Sau khi Dân Việt đăng bài “Mê mẩn vườn treo rau sạch thông minh dành cho nhà chật”, rất nhiều bạn đọc bày tỏ mong muốn được sở hữu vườn rau như thế này. Nhằm đáp ứng nhu cầu của đông đảo người yêu thích trồng trọt, chúng tôi đã gặp lại tác giả của mô hình này là TS Nguyễn Văn Quy để nghe anh hướng dẫn chi tiết cách làm vườn treo rau sạch.

 

TS Nguyễn Văn Quy hướng dẫn sử dụng vải bạt chất liệu nilon để làm hệ thống trồng của vườn treo.

Anh Quy cho biết, để có rau sạch sử dụng hàng ngày bằng mô hình vườn treo thông minh này cần thực hiện những công đoạn sau:
- Sử dụng vải bạt chất liệu nilon làm hệ thống trồng: Số vải cần sử dụng tùy theo nhu cầu về diện tích vườn. Thông thường vườn có bề ngang 1m, cao 1,5m. Nếu làm vườn treo 2 mặt thì sử dụng 3 tấm vải bạt trải chồng lên nhau rồi cắt hai bên để may thành những túi trồng thẳng hàng, mỗi túi có kích thước 10x12cm, mỗi mặt may 100 túi trồng. Nếu làm vườn treo 1 mặt thì chỉ may túi trồng ở một bên.

 

Vườn treo trong ảnh sử dụng vải bạt nilon được thiết kế 2 mặt để trồng rau.

- Treo vườn lên giàn treo: Giàn treo có thể làm bằng sắt hoặc gỗ. Treo vườn cách mặt đất khoảng từ 30-40cm. Nếu muốn vườn đẹp và chắc chắn thì làm khung sắt có giá đỡ để dựng vườn gần như thẳng đứng.

 

Thanh sắt lớn dùng làm giá đỡ để treo vườn treo lên.

- Lắp đặt hệ thống ống tưới: Sử dụng một ống nước nhỏ bằng nhôm khoan các lỗ thẳng hàng với các hàng túi trồng rồi đặt ngầm vào trong đỉnh của hệ thống trồng. Phía dưới chân hệ thống trồng đặt một ống nhựa kích thước lớn để thu hồi nước nhằm đưa toàn bộ nước chảy từ trên hệ thống trồng xuống vào một xô chứa nước đặt phía dưới.

 

Ống nước nhỏ bằng nhôm khoan các lỗ thẳng hàng với các hàng túi trồng được đặt ngầm vào trong đỉnh của hệ thống trồng.

- Lắp đặt hệ thống bơm và đồng hồ hẹn giờ: Hệ thống bơm được sử dụng để cung cấp nước và chất dinh dưỡng cho vườn là các loại bơm dùng cho bể cá nhãn hiệu AP3100. Bơm này công suất rất nhỏ và tiết kiệm điện. Bơm này sẽ đưa nước và chất dinh dưỡng từ xô nước đặt phía dưới vườn treo lên hệ thống ống tưới cung cấp cho các túi trồng. Sử dụng đồng hồ hẹn giờ loại cơ kết nối với hệ thống bơm và nguồn điện.

 

 Ống nhựa kích thước lớn đặt dưới chân hệ thống trồng để thu hồi nước.

 

Hệ thống bơm được sử dụng là các loại bơm dùng cho bể cá nhãn hiệu AP3100; đồng hồ hẹn giờ là đồng hồ loại cơ kết nối với hệ thống bơm và nguồn điện.

- Bỏ giá thể vào các túi trồng: Sau khi hoàn tất các công đoạn trên, tiến hành bỏ giá thể gồm mùn dừa và vỏ trấu vào các túi trồng rồi nén chặt. Vỏ trấu sử dụng phải được đốt trong điều kiện không có không khí để tạo thành than hoạt tính. Hai nguyên liệu này trộn với nhau theo tỷ lệ 1:1, để trồng 1 vườn treo cần khoảng 1kg giá thể.
- Gieo hạt giống: Hạt giống được ngâm ủ 2 sôi 3 lạnh trong vòng 1 ngày đêm rồi lấy ra gieo trực tiếp vào các túi trồng, mỗi túi trồng gieo 2 hạt giống. Cũng có thể gieo giống từ những khay bên ngoài thành những cây con, sau khi cây đạt 3-4 lá thì trồng vào các túi trồng. Để cây sinh trưởng tốt nên trồng vào lúc sáng sớm hoặc chiều tối.
 

Rau diếp cá trồng tại vườn treo thông minh

- Kỹ thuật tưới: Thời gian đầu sau khi gieo hạt giống chỉ cần tưới nước không chứa chất dinh dưỡng. Thời gian này cài đặt đồng hồ hẹn giờ cho bơm nước tự động mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 5-10 phút, để hạt giống nảy mầm và cây sinh trưởng. Khi cây có từ 1-2 lá thật (tương đương 7-10 ngày tuổi) mới tiến hành cung cấp dinh dưỡng cho cây. Lúc này hòa dung dịch vi lượng và đa lượng (mua sẵn) với nước theo tỷ lệ 1:200 (50ml dung dịch hòa với 10 lít nước). Sau đó cài bơm nước với đồng hồ hẹn giờ để bơm tự động cung cấp nước và dinh dưỡng đã hòa sẵn trong xô chứa cho rau mỗi ngày từ 3-4 lần, mỗi lần từ 5-10 phút, theo phương pháp thủy canh hồi lưu.
- Kiểm tra xô chứa nước: Trong điều kiện thời tiết mát mẻ thì 1 tuần phải kiểm tra dung dịch tại xô chứa nước 1 lần, khi cạn thì phải bổ sung. Mùa nắng nóng thì khoảng 4 ngày kiểm tra xô chứa nước 1 lần. Trong trường hợp mất điện cần lấy dung dịch từ xô chứa tưới trực tiếp vào các túi trồng bằng tay.

 

Dung dịch vi lượng và đa lượng dùng để cung cấp dinh dưỡng cho vườn rau.

- Thu hoạch: Đối với rau ăn lá thì từ khi trồng đến khi thu hoạch khoảng 40-45 ngày. Trước khi thu hoạch rau từ 3-4 ngày cần thay toàn bộ dung dịch trong xô bằng nguồn nước sạch. Trong khoảng thời gian này, lượng đạm ni-tơ-rát rong rau sẽ bị phân giải hoàn toàn, nên rau sẽ rất sạch.

>> Mê mẩn ngắm vườn treo rau sạch thông minh dành cho nhà chật

Anh Quy cho biết, mô hình vườn treo rau sạch này có nhiều ưu điểm như: Rau cho năng suất cao hơn canh tác thông thường; đạt tiêu chuẩn rau sạch; không tốn công lao động; có thể trồng được ở nhiều nơi, nhất là những không gian nhỏ hẹp như ban công, sân thượng. Đặc biệt, chi phí bỏ ra cho mô hình này rất thấp, chỉ cần tốn 336.000 đồng để sản xuất một bộ dụng cụ vườn treo trồng được 180 cây rau.
Mô hình vườn treo rau sạch thông minh của anh Quy đã nhận được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước, trong đó có giải Nhất cuộc thi Ý tưởng về biến đổi khí hậu và phát triển bền vững (E-Idea 2011) do Hội đồng Anh tổ chức; giải Nhất cuộc thi Sản phẩm khoa học sáng tạo của Cục Phát triển thị trường khoa học- công nghệ (Bộ Khoa học- Công nghệ)…

Ngoài việc sẵn sàng hướng dẫn cho mọi người cách làm mô hình vườn treo rau sạch thông minh, hiện anh Quy đang sản xuất vườn treo này tại Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng công nghệ cao của mình trên đường Tản Đà, phường Hương Sơ, TP.Huế để cung cấp cho thị trường. Bạn đọc Dân Việt có nhu cầu làm theo hoặc mua vườn treo rau sạch thông minh này có thể liên hệ với anh Quy theo địa chỉ trên hoặc theo số điện thoại: 0905337564. Khách đặt mua vườn treo sẽ được anh Quy gửi hàng tới tận nhà.

'Thuyền bị lật mới biết sức dân mạnh như sức nước'

27/05/2016  14:19 GMT+7

- Tổng bí thư nhấn mạnh tin ở dân, chăm lo cho dân, lấy dân làm gốc là bài học lớn.

Đến dự và phát biểu tại hội nghị dân vận toàn quốc sáng nay, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh vai trò của công tác dân vận là một trong 6 nhiệm vụ trọng tâm được Đại hội 12 đề ra.

Cơ sở thực hiện là Nghị quyết 25 của Ban chấp hành TƯ khóa 11 về tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới; Chỉ thị 30 của Bộ Chính trị về xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở…

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng

Theo đó, công tác dân vận được triển khai góp phần phát huy khối đại đoàn kết toàn dân, tạo được niềm tin đối với Đảng thời gian qua.

Tin ở dân, chăm lo cho dân, lấy dân làm gốc là một bài học lớn được rút ra từ lịch sử, Tổng bí thư nhắc lại lời của Nguyễn Trãi về vận nước thịnh hay suy, mất hay còn là do sức mạnh của dân quyết định.

“Thuyền bị lật mới biết sức dân mạnh như sức nước, nước có thể chở thuyền nhưng nước cũng có thể lật thuyền được”, Tổng bí thư nhắc bài học cha ông.

Ông lo lắng, thực tế có tình trạng quan liêu, cửa quyền, không ít cơ quan chính quyền không tôn trọng chính kiến của dân, nặng về biện pháp hành chính, mệnh lệnh.

Tổng bí thư chỉ ra, một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhất là người có chức có quyền có những biểu hiện sa sút phẩm chất, sống xa dân, vô trách nhiệm với dân.

“Nhiều cán bộ các cấp các ngành còn tác phong quan liêu, gia trưởng độc đoán, thậm chí trù dập ức hiếp quần chúng… làm tổn thương thanh danh, uy tín của Đảng, giảm sút niềm tin đối với Đảng”, Tổng bí thư nêu rõ.

Trong khi đó, tổng kết 30 năm Đổi mới, Đại hội 12 nêu bài học “đổi mới phải luôn luôn quán triệt quan điểm lấy dân làm gốc, dựa vào dân, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân”.

Chăm lo cho dân

Tổng bí thư lưu ý 3 vấn đề cần quan tâm.

Một là, chăm lo đời sống, hạnh phúc của nhân dân. Đây là mục đích thiêng liêng, là lý tưởng cao quý của Đảng, là vấn đề quyết định sự tín nhiệm, gắn bó của nhân dân đối với Đảng.

Đảng và nhà nước rất nhiều cố gắng chăm lo đời sống của nhân dân nhưng vẫn còn có những chính sách chưa đáp ứng đúng yêu cầu, nguyện vọng của nhân dân.

Tổng bí thư chỉ ra, trong khi ở nhiều nơi đời sống nhân dân còn khó khăn, nhiều nhu cầu thiết yếu chưa được bảo đảm thì có những cán bộ, đảng viên chỉ lo vun vén cá nhân, xoay sở làm giàu, ăn uống chè chén xa hoa, thậm chí có người vô trách nhiệm với dân, vô cảm với những khó khăn của quần chúng.

“Một số lợi dụng chức quyền, vơ vét, đục khoét tài sản của nhà nước, của tập thể trở thành những con sâu mọt tệ hại của xã hội”, Tổng bí thư nói đây là điều “mất mát lớn nhất” khiến người dân cảm thấy xót xa nhất.

Bởi vậy, nếu không chăm lo một cách cụ thể, thiết thực đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân thì dù nói bao nhiều về quyền làm chủ của nhân dân cũng đều vô nghĩa và không đủ sức thuyết phục.

Tổng bí thư nhắc lại lời Bác Hồ: “Không sợ thiếu chỉ sợ không công bằng. Không sợ nghèo chỉ sợ lòng dân không yên”.

Loại phần tử biến chất ra khỏi Đảng

Hai là tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân.

“Một số cán bộ, đảng viên nói quyền làm chủ của dân nhưng hô khẩu hiệu suông, không có hành động thiết thực”, ông nói.

Tổng bí thư dẫn chứng có những đảng viên còn thái độ coi thường quần chúng, không lắng nghe ý kiến, vận động quần chúng. Một số cán bộ, công chức có quan hệ trực tiếp với dân thì cửa quyền, hách dịch, sách nhiễu gây đủ thứ phiền hà, khó khăn cho dân, thiếu lễ độ với dân.

“Có người ăn chặn của dân, vòi vĩnh, đòi quà cáp, biếu xén. Một số người có chức có quyền còn tác phong quan cách, gia trưởng, phụ trách ở địa phương nào, đơn vị nào thì như ông vua con, thậm chí có những cá nhân, tập thể bị trù dập, ức hiếp”, Tổng bí thư nhấn mạnh.

Những hành động đó tuy không phổ biến nhưng Tổng bí thư nói, điều này rất nghiêm trọng, làm tổn thương tình cảm và niềm tin của nhân dân đối với Đảng, không thể xem thường.

Tổng bí thư yêu cầu phải trừng trị nghiêm minh, thích đáng những biểu hiện trù dập, ức hiếp quần chúng.

Cuối cùng, Tổng bí thư nhấn mạnh  phải kiên quyết, tích cực làm trong sạch đội ngũ của Đảng, khắc phục hiện tượng tha hóa lối sống của cán bộ, đảng viên.

Phân tích thực trạng, Tổng bí thư chỉ rõ, không ít đảng viên vào Đảng không phải để phấn đấu, hy sinh cho lý tưởng của Đảng, hạnh phúc của nhân dân mà là để mưu cầu danh lợi.

Một số người chẳng những không gương mẫu, mà còn vô tổ chức, kỷ luật, kéo bè, kéo cánh nịnh bợ cấp trên, chèn ép cấp dưới, cơ hội, thực dụng, gây mất đoàn kết nội bộ. Nhiều người tham ô, trục lợi, ăn cắp của công, hối lộ thông đồng với kẻ xấu làm giàu bất chính.

Kể cả cán bộ cấp cao vì những ham muốn vật chất cám dỗ, chạy theo tiền tài, địa vị, sống ích kỷ, buông thả, không còn tư cách đảng viên.

Tổng bí thư yêu cầu các cấp ủy kiên quyết đấu tranh chống các hiện tượng thoái hóa, biến chất, siết chặt kỷ luật, kiên quyết thải loại những phần tử biến chất ra khỏi Đảng.

“Chỉ có như vậy mới lấy lại lòng tin của nhân dân đối với Đảng, nhà nước”, Tổng bí thư nói.

Thu Hằng - Ảnh: Hoàng Long

HÀ NỘI … 36 PHƯỜNG

25/09/2013 BY BINTOCDO

Hà nội –36 phố phường

Vinh Nghĩa.

Con trai hỏi: “Hà Nội 36 phố phường là những phố nào?”

Trả lời con:

“..Hà nội ba sáu phố phường

Hàng Ngang hàng Bạc hàng Đường hàng Gai..”

Dân ta có câu” Buôn có bạn, Bán có phường” Các phố tên Hàng xưa gọi là phường.

Nhưng không phải chỉ có 36 phố đâu.

Đó là câu ca dao thủa trước trẻ con Hà nội đứa nào chẳng thuộc. Sau này mới hiểu con số 36 chỉ là con số ước lệ mà thôi. Cũng như câu hát: Trên rừng 36 thứ tre hoặc: binh thư 36 chước,chước chuồn là hơn…

Kể ra thì nhiều nhưng có lẽ không ai còn nhớ rõ Hà Nội có bao nhiêu con phố Hàng.

Người nhà quê ra Thăng Long buôn bán làm ăn, mang theo nghề Tổ ở quê ra kẻ chợ, được các quan chức trong thành Thăng long quản lý cho vào từng phường và đặt tên theo làng nghề cho từng khu vực buôn bán làm ăn. Làng Canh quê mình có nghề Rèn chuyên sửa chữa cày bừa, cuốc xẻng. Các cụ ra đây cùng nhau mở lò rèn nên thành con phố Hàng Bừa, Hàng Cuốc. Do con đường quá ngắn nên chính quyền cho đổi lại thành phố Lò Rèn, nó còn tồn tại đến ngày nay.

Về quê thì “Sợ… vãi” nhưng lâu không về lại nhớ.

Lần này con trai muốn biết 36 phố phường. Vậy thì về thăm quê… .

Gọi điện thoại từ Sài Gòn đặt phòng ở Lữ quán Quả táo (Apple Hotel) số 15C phố Hàng Chiếu. Mình hỏi chỗ đó gần cửa ô Đông Hà phải không. Cô nhân viên reception:Sao chú lại biết ô quan Chưởng là Cửa Đông Hà? Chú quê đâu? Mình trả lời:”Hà Nội”“giọng nói của chú đúng người Hà Nội rồi. Sao chú không về nhà mà ở khách sạn ?” Ô hay con nhỏ này lạ nhỉ, kinh doanh mà hỏi thế thì chủ nó đuổi là cái chắc.

Trả lời nó: Chú có nhà, có đất ở Hà Nội nhưng không có chìa khóa vào nhà. Không ở Khách sạn thì chỉ còn nước ra Gầm Cầu tá túc thôi.

Cô ta bảo: “chú nói hay quá. Cháu sẽ giữ phòng đẹp cho chú”.

“Lữ quán Quả Táo” nằm ở đầu phố Hàng Chiếu. Phố nhỏ, nhà nhỏ thế mà Lữ quán cũng rộng rãi, tân tiến, nội thất toàn đồ xịn, có thang máy đàng hoàng.

Đầu phố Hàng Chiếu là di tích Ô Quan Chưởng. Chụp hình để đối chiếu với ngày xưa:

Thành Thăng Long có đến 21 cửa ô thì đây là cửa Đông, cửa này nhìn thẳng ra sông Hồng nên còn có tên là “Đông Hà Môn”. Khi Pháp đánh Thăng Long, binh lính của một ông quan cơ Chưởng đóng tại cổng này đã chiến đấu đến người cuối cùng nên dân Hà Nội gọi đây là Ô Quan Chưởng.

So với hình ngày xưa Ô quan Chưởng ngày nay vẫn giữ được nét kiến trúc nguyên thủy của nó. Hà Nội khi đó chưa có nước thủy cục nên người ta phải gánh nước từ sông Hồng về phố hàng Chiếu ở phía sau cổng.

Muốn biết hết 36 phố phường phải tìm hiểu thêm về lịch sử Hà Nội.

Nghe dân tuổi “Teen” nói “Dân ta phải biết sử ta./ Nếu mà không biết thì tra Google”mình cũng lên mạng tìm được bài này:

Hà Nội có gần 80 chữ phố tên Hàng, sau này mất mát đi nhiều.

Phố Hàng Gai (bán lưới đánh cá làm bằng sợi gai vì gần Hồ Thái Cực), Hàng Bông có Hàng Bông Đệm, Hàng Bông Lờ, Hàng Bông Cửa Quyền, hai bên có Hàng Mành, Hàng Hòm,

Hàng Nón, Hàng Trống (còn gọi là Hàng Thêu).

Khu phố cổ nhiều Hàng nhất: Hàng Thiếc, Hàng Điếu, Hàng Đồng, Hàng Bát Sứ, Hàng Bát Đàn, Hàng Vải Thâm, Hàng Sắt, Hàng Bừa (nay là Lò Rèn), Hàng Rươi, Hàng Lược, Hàng Chai (chính ra là ngõ Chè Chai mới chính xác), Hàng Cân, Hàng Sơn (món ngon Chả Cá đã chiếm lấy tên này, thành ra phố Chả Cá). Nhiều phố khác nữa như Hàng Quạt nằm trên phố Hàng Đàn cũ, còn Lương Văn Can lại nằm đè lên phố Hàng Quạt. Hàng Bún nằm tít phía Quán Thánh, trong khi Hàng Cháo dạt sang gần sân vận động Hàng Đẫy.

Phố Hàng Lọng xưa

Phố Hàng Đũa là phố Ngô Sỹ Liên. Còn Hàng Khay lại nằm kề bên Hồ Gươm, trong khi Hàng Giò là đầu phố Bà Triệu. Và bách hóa Tràng Tiền chính là đất phố Hàng Bài.

Có hai phố Hàng Vôi nay một vẫn là Hàng Vôi, một là Lý Thái Tổ. Hai phố Hàng Mã, một là Hàng Mã hiện nay, hai là Hàng Mã Vĩ gộp với Hàng Mây thành Mã Mây.

Phố Hàng Mã xưa

Hai phố Hàng Gà, một nối vào Hàng Cót và một chính là đầu Phố Huế, từng là cái chợ chiều họp chớp nhoáng, có rau cỏ, con cá, con gà, bán mua vội vã. Lại còn Hàng Tre nối với Hàng Sũ, ăn ngang là Hàng Dầu, buôn bán dầu ăn dầu thắp, nay có hàng cây hoa Sưa rất đẹp nở trắng muốt về mùa Xuân (không phải hoa Sữa có dấu ngã).

Cũng quãng này còn có Hàng Mắm, Hàng Muối, Hàng Trứng, Hàng Chĩnh, toàn những phố ngắn và nhà nhỏ bé, vừa thấp vừa nông. Phố Hàng Giày có món bánh trôi nóng của nghệ sỹ Phạm Bằng bán vào buổi tối, đi một đoạn là phố Hài Tượng, tức nơi ở của những người thợ làm giày dép, hài, hán. Hàng Cỏ không còn ai buôn cỏ mà đã có nhà ga xe lửa, đó là phố Trần Hưng Đạo.

Đầu Hàng Buồm có ngõ Hàng Thịt. Hàng Đẫy thành phố Nguyễn Thái Học xe đi một chiều. Hàng Bừa không làm răng bừa nữa mà sản xuất đồ sắt như cửa cuốn nay gọi là phố lò rèn. Hàng Lọng không còn nhà nào làm ô, làm tán, làm tàn, làm lọng, nó là khúc đầu tiên của con đường thiên lý xuôi Nam.

Hàng Kèn là đầu phố Quang Trung. Hàng Chè là đầu phố Cầu Gỗ giáp với Hàng Đào, còn Hàng Cau là đầu phố Hàng Bè, giáp với Hàng Mắm. Riêng phố Hàng Sơn từng bán sơn từ Phú Thọ chuyển về, đựng vào những cái “nải” bằng tre đan, có sơn nên nó thành thùng kín. Đầu thế kỷ XIX, có nhà họ Đoàn nghĩ ra món ăn ngon: Chả cá, và từ đó chính quyền cũng chịu thua gia đình này, đành chấp nhận phố này mang tên Chả Cá, mà Hàng Sơn không còn nữa.

Hàng Trống nay cũng không còn ai làm nghề bưng trống, tiện tang trống cho trẻ hay làm thứ trống ếch bịt bằng da dê… nó từng có tên Hàng Thêu vì ngoài nghề vẽ tranh, người dân ở đây còn có nghề thêu nổi tiếng. Phố Hàng Bún một thời có tên là Hàng Mụn, không phải mụn trên cơ thể mà là mụn bằng vải cũ để vá quần áo. Nhắc đến dòng tên này ta có phần ngậm ngùi về một thời Thăng Long nghèo khó, quần áo rách phải vá chằng vá đụp nên mới có hẳn một phố bán các thứ mụn đủ màu như thế. Trại Hàng Hoa nay cũng đã lặn chìm vào lòng đất. Nó là đầu dốc Ngọc Hà, cạnh vườn Bách Thảo, mà từ chỗ này Khái Hưng và Nhất Linh đã sáng tác tiểu thuyết “Gánh hàng hoa” nổi tiếng một thời, được dựng thành phim với chủ đề trong sáng của người con gái Hà Nội bán hoa nuôi chồng ăn học…

Phố Hàng Chai như trên đã nói, thực ra đây là một ngõ nhỏ, cực nhỏ, chỉ có bề rộng chưa đầy 2m, từng là nơi chiều chiều các bà đi rong buôn bán các loại phế phẩm. Là lông gà lông vịt, chai lọ cũ, sắt vụn đồng nát, vỏ bao đựng chè tầu bằng thiếc, bằng thủy tinh, gọi chung là các bà “đồng nát, chè chai lông vịt” vì thế mà ngõ này mang tên ngõ Chè Chai.

Không hiểu sao sau này chính quyền thành phố lại gạt lịch sử ra ngoài, gọi nó là phố Hàng Chai, cũng như bỏ cái tên phố Hàng Đũa, một nét đặc biệt của người Việt Nam, ăn cơm bằng đũa mà không ăn bằng thìa, bằng dĩa hoặc ăn bốc. Cũng không hiểu còn những ai ở Hà Nội nhớ về cái phố nho nhỏ ấy từng mang tên như thế, nó khuất mình phía sau ga Hàng Cỏ, nay là ga Trần Quý Cáp.

Còn Hàng Bút vốn là đoạn cuối của phố Thuốc Bắc. Hàng Bừa và Hàng Cuốc (nay gộp lại là phố Lò Rèn), Hàng Tàn tức Hàng Lọng (nay là đoạn đầu phố Lê Duẩn), Hàng Bột (nay là phố Tôn Đức Thắng), Hàng Đàn (nay là phố Hàng Quạt), phố Hàng Màn (nay là đoạn đầu phố Hàng Giày), phố Hàng Lam (đoạn đầu phố Hàng Ngang), phố Hàng Lờ (cuối Hàng Bông), phố Hàng Nâu (nay là Trần Nhật Duật), phố Hàng Tiện (nay là đoạn đầu Hàng Gai), phố Hàng Trứng (đoạn cuối phố Hàng Mắm), phố Hàng Gạo (phố Đồng Xuân), phố Hàng Sắt (nay là đoạn đầu phố Thuốc Bắc).

Đếm thử lại xem bao nhiêu phố Hàng của Hà Nội ?. Chắc vẫn còn thiếu. nhưng thôi thế là cũng đủ nhận diện dung nhan Hà Nội cổ rồi nhé.

Gần phố hàng Chiếu có nhiều người trong họ nhà mình. Cô Hoa ở phố hàng Gà, Ông Thành con cụ Thẩm ở Hàng Khoai, Cụ Nguyễn Vinh Vưu là curơ xe đạp xuyên Đông Dương những năm 1940-1944 nhà ở phố hàng Bát. Chú Thìn đã từng vào nhà mình có con gái là tiếp viên Hàng không, chú có cửa hàng Ốc Thìn tận trên Hồ Tây. Chú là con ông Hai Tẽo, ngày xưa bán phở quanh khu phố này, ông bán phở gánh dong. Lần nào bà nội cho đi chợ Đồng Xuân cũng được ăn “phở Tẽo” Phở Hà Nội gọi tên theo người bán mà chỉ một tên thôi mới đúng phở Hà Nội.

(Phớớ..) Phở gánh Hà Nội

Ngày bé hay trêu chọc các chú Hợi, Thìn con bà Tẽo bằng câu chuyện: ” Bà Tẽo đi bán sôi nóng rao: Ai lấy Tôi (Ai…sôi hơ ). Ông Tẽo bán phở rong kêu: Tớớớ (Phơớớ) Thế hai ông bà lấy nhau. Chúng nó tức lắm.

Đang kể chuyện thì điện thoại của con có tin bạn nhắn: “19h gap nhau o lau de hang cot“ Nó hỏi làm mình phì cười: “Hàng Cột ở đâu ? ” mình đùa nó: “Ở Cầu Diễn làng mình đó, Trường bắn Cầu Ngà có dẫy “hàng Cột” nhưng nghe đâu cũng bỏ rồi…ở phố cổ chỉ có hàng Cót thôi, ngay cuối hàng Mã cùng hướng với Hàng Chiếu.” nó à một tiếng bảo:” vì không có dấu nên nhầm. đúng là Hàng Cót. Tối con đi với bạn, Bố được tự do” 

Từ Hàng Chiếu qua phố Lò Rèn có một chút. Qua đó xem có còn ai người cùng làng làm nghề không. Trước kia đến đầu phố đã nghe chí chát tiếng búa vậy mà bây giờ phố Lò Rèn như các phố khác, không thấy lò rèn đâu. Đi dọc phố chỉ thấy vài cửa hàng bán vật liệu cửa sắt. May quá còn một lò rèn ở đầu phố nơi giáp với phố hàng Đồng. Hóa ra anh Hùng người trên làng Hòe Thị. Hình như anh ở xóm Đanh, họ hàng với nhà chú Quyền bạn mình.

Anh bảo: chắc chắn tôi là người làm nghề rèn cuối cùng của phố Lò Rèn.

Ngày bé cũng mấy lần ra đây xin học nghề. Nhưng phải kéo bễ suốt ngày nên nản bỏ cuộc.

Vỡ mộng làm “thợ Rèn đen đít”. Về nhà cố học nhưng cũng chẳng được nghề gì ra hồn.

Giờ đây đã đủ điều kiện gia nhập hội ” Mất sức- Hưu trí” gọi tắt là hội “Mất Trí” mà vẫn tiếc nghề của quê..

Lò rèn của anh Hùng chỉ có một mình anh làm, không có người kéo bễ, người quai búa. Anh kiêm nhiệm hết vì đã có máy, có điện làm thay.

Bễ của anh Hùng bằng môtơ điện.

Mai kia phố Lò rèn không còn là phố nghề của người làng Canh nữa, không còn Lò Rèn thì nó sẽ mang tên gì đây?

Phố cổ rồi sẽ mai một. Theo đà phát triển nó sẽ phải khác đi.

Lúc đó nói đến Hà Nội 36 phố phường du khách sẽ không hình dung nổi phường là gì. Loanh quanh phố cổ thấy cuộc sống ở đây vẫn chật hẹp, bon chen đôi lúc chụp giật.

Nhìn những cửa hàng có bề ngang hơn 1 mét ở phố cổ mà “chán như con gián”.

Nhưng dẫu sao họ cũng tự hào là dân phố cổ.

Vẫn dễ kiếm tiền từ khách phương xa…

Hà Nội ngày 7 tháng 9 năm 2013.

Vinh Nghĩa