Thứ Năm, 17 tháng 1, 2019

Hơn nửa thế kỷ theo nghề phỗng đất ở Bắc Ninh

Người thợ hơn nửa thế kỷ theo nghề phỗng đất ở Bắc Ninh

Để làm được phỗng đất, người thợ phải trải qua 7 công đoạn thủ công từ chuẩn bị đất sét cho đến tô màu.
Người thợ hơn nửa thế kỷ theo nghề phỗng đất ở Bắc Ninh
Ông Phùng Đình Giáp, 67 tuổi ở thôn Đông Khê, xã Song Hồ, Thuận Thành (Bắc Ninh) cùng với vợ là bà Nguyễn Thị Điểu, hơn nửa thế kỷ nay theo nghề nặn phỗng đất.
"Kỹ thuật nặn phỗng đơn giản nhưng quá trình chuẩn bị nguyên liệu cho đến khi thành phẩm lại đòi hỏi nhiều công đoạn tỉ mẩn", ông Giáp nói.
Người thợ hơn nửa thế kỷ theo nghề phỗng đất ở Bắc Ninh
Một bộ phỗng đất truyền thống gồm 5 hình tượng là chim, rùa, người già, em bé và đức Phật được đặt ở giữa với ý nghĩa tâm linh. Ngoài ra, người thợ có thể nặn các loại phỗng đất khác theo yêu cầu của khách hàng.
Người thợ hơn nửa thế kỷ theo nghề phỗng đất ở Bắc Ninh
Ông Giáp cho hay để làm được phỗng đất phải trải qua 7 công đoạn, trong đó việc ngâm giấy thó là kỳ công nhất vì phải ngâm nước 7 ngày giấy nhão ra mới dùng được.
"Từ nhỏ tôi đã được làm quen và bắt đầu nặn những con vật đơn giản. Lúc đó phỗng đất thường xuất hiện trong những dịp Trung thu để làm đồ chơi cho trẻ em. Nghề này tưởng mai một dần khi bọn trẻ chỉ thích đồ chơi hiện đại, nhưng hai năm gần đây cứ đến gần tết thì người dân lại tìm đến đặt hình các con giáp và phỗng đất", ông Giáp cho biết.
Người thợ hơn nửa thế kỷ theo nghề phỗng đất ở Bắc Ninh
Đất dùng để nặn phỗng là đất sét đào ở độ sâu 2,5 mét để có độ mịn và sạch.
Người thợ hơn nửa thế kỷ theo nghề phỗng đất ở Bắc Ninh
Bà Nguyễn Thị Điểu đang sàng đất để lấy được những hạt đất mịn tạo phỗng. "Đất sau khi phơi khô đem đập, giã nhỏ và sàng. Những hạt đất khi sờ vào có độ mịn mát tay, hơi có màu xám nghĩa là đạt chất lượng để đem đi nhào nặn", bà Điểu nói. 
Người thợ hơn nửa thế kỷ theo nghề phỗng đất ở Bắc Ninh
Bột đất được người thợ nhào trộn nhuyễn với bột giấy để tạo thành chất liệu nặn phỗng. 
Người thợ hơn nửa thế kỷ theo nghề phỗng đất ở Bắc Ninh
Các con phỗng đều được nặn thủ công bằng tay. Những ngày giáp Tết Kỷ hợi 2019, nhiều người đặt hàng ông Giáp làm những con lợn bằng đất nguyên khối để mộc hoặc vẽ màu.
Người thợ hơn nửa thế kỷ theo nghề phỗng đất ở Bắc Ninh
Gia đình phỗng lợn để mộc có 6 thành viên gồm lợn mẹ và 5 lợn con quây quần. Dù không nung qua lửa nhưng các sản phẩm phỗng đều có độ bền tốt, dai chắc.
Người thợ hơn nửa thế kỷ theo nghề phỗng đất ở Bắc Ninh
Người thợ phủ lớp bột điệp trắng lên thân phỗng trước khi vẽ màu.
Người thợ hơn nửa thế kỷ theo nghề phỗng đất ở Bắc Ninh
Để hoàn thiện một bộ phỗng 6 con, người thợ mất gần một tuần từ khâu chuẩn bị nguyên liệu cho đến vẽ màu. 
Người thợ hơn nửa thế kỷ theo nghề phỗng đất ở Bắc Ninh
"Nghề nặn phỗng không đòi hỏi chi tiết cầu kỳ phức tạp mà điều quan trọng là tạo được dáng vẻ thanh thoát, dân dã và nét văn hoá truyền thống", ông Giáp chia sẻ.
Một bộ phỗng đất hiện có giá 300.000 đồng, phỗng nhỏ bán lẻ khoảng vài chục nghìn đồng tuỳ theo kiểu dáng.
Ngọc Thành

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét